Eerder gepubliceerd in de 009 News.
Aangemoedigd door het artikel van Mick Thornton, “Economic Goods Vehicles for 009”, ben ik begonnen met informatie over de T&D Horse Box (paardenwagen) te verzamelen om zelf een Horse Box te bouwen. Verschillende boeken over dit bedrijf worden nu op internet aangeboden voor idioot hoge prijzen, maar enkele foto’s die me door Dick van Beek werden toegestuurd, gaven me genoeg informatie om een schets van de kop-en zijwanden te maken. In het boek “Tralee & Dingle Railway”( D.G.Rowlands, Bradfort Barton 1977 ), staat op pag.74 een foto waarop de details van de zijwand zijn te zien en ook een foto van de kopwand. Voor de geschatte verhoudingen heb ik gebruik gemaakt van de foto 145 uit :The Dingle train”( D.Rowlands, Plateway Press 1996 ). Dit is gebeurd op basis van de maten van de Parkside Dundas T&D Vans.
De kopwanden van de Horse Box worden op de gewenste breedte gemaakt en de zijwanden worden er tussen gelijmd. Het hoekprofiel is dus de dikte van de kopwand. De samengestelde wagenbak komt op een chassis van een Parkside Dundas T&D Van.
Voor elke wand ben ik begonnen met een basisplaat (net als in Mick’s artikel), waar de details in twee lagen opgelijmd worden. De eerste laag is de eigenlijke wand en de tweede laag bevat de opliggende details en voor het aanbrengen van het “ijzerwerk” is het duidelijker als je ook over een foto van de Horse Box en een van de Parkside Dundas T&D Vans beschikt. De opgegeven maten kunnen aangepast worden en het uiterlijk van de onderdelen kan verouderd worden naar wens. Daarom is een foto wel wenselijk.
* De basisplaat voor de zijwanden is styreenplaat van 0,5mm dik, 52,4mm lang en 26mm hoog.
* Voor de kopwanden is het Evergreenplaat 4080 (2mm V-groef en1mm dik).
* De breedte voor de “originele” Horse Box is 27mm, (die van de DCE is 25mm breed) en de hoogte is 29,5mm.
Foto 1 - dit gaan we bouwen:
Tekening 1 & 2 - zijwanden:
1. De zijwanden
We maken er een zoals op de tekening en de ander is daarvan het spiegelbeeld. Zoals op tekening 1 is te zien, beginnen we bij de zijwanden met op de basisplaat enkele strips te lijmen van 1,5 x 1mm en 1 x 1mm.
Vlak A vullen we met een stuk Evergreenplaat 4080 van 29,8 x 22,4mm en dat is 11 planken hoog. Zorg dat er rondom een speling van 0,3mm ontstaat, het stelt tenslotte een klep voor. Om dit te controleren, gebruik ik een oude relaisveer van 0,3mm dik.
Vlak B vullen we met een stuk Evergreenplaat 4080 van 12,3 x 23,5mm en dat zijn bijna 12 planken.
In vlak C komt de deur (zie tekening 2). Ook daar houden we rondom ook een speling van 0,3mm. We beginnen met strips van 0,75mm breed en 1mm hoog en lang 22,9mm en lijmen daar in eerste instantie drie stukjes van 5,6mm tussen. In het onderpaneel D van de deur, komt een stukje Evergreenplaat 4040 van 5,2 x 8,3mm. Hier is dus rondom een speling van 0,2mm.
Nu komt het lastigste stukje, de ventilatie aan de bovenkant van de deur, maar.....met een beetje geduld is het goed te doen. Van een Evergreenplaat 9009 (plain 0,13mm), snijden we een strook van 1mm. Stukjes van 5,6 mm lijmen we tussen de deurprofielen. Een strookje latoenkoper, van circa 0,15 mm dikte, gebruik ik hier als afstandhulpje en met een tipje van een penseeltje met MEK zet ik ze vast. Na elk gelukt strookje, laten we het drogen voor we aan de volgende beginnen en het zijn er maar (2x) vier. We sluiten het af met een stukje van 0,75 x 1mm. Als het goed is blijft er nu nog 9mm over voor het raam. We lijmen daar een stukje styreenplaat van 0,3mm in en openen het midden, zodat er een raamopening van 4 x 7mm ontstaat.
Foto 2 - zijwand en onderdelen:
Tekening 4 & 3 - kopwand:
2. De kopwanden
De twee kopwanden zijn, op de plaats van de remslang na, identiek. We beginnen met de bufferbalk, een strip van 1 x 4mm, op de basisplaat te lijmen. De bovenzijde gelijk met de bovenzijde van de tweede plank en vijlen daarna de bufferbalk op 3,8 mm. Dan lijmen we links en rechts een strip 1,5 x 1mm en lang 23mm. Daarboven komt dan een strip van 1 x 3,2mm, die we aanpassen aan de ronding van het dak. (zie tekening 3)
Dan blijven er in deze fase nog twee vertikalen over tussen de bufferbalk en de bovenzijde van 1 x 1mm en ook 23mm lang. Aan de achterzijde lijmen we nog drie stripjes van 1 x 1mm zodat we aanslagen hebben bij het samenstellen van de wagenbak (zie tekening 4).
Foto 3 - kopwand en onderdelen:
Foto 4 - incompleet model:
3. Het samenstellen
Door de stripjes achter op de kopwanden is het samenstellen van de “Box” eenvoudig. Als alles goed is, moeten de maten van de bodem nu 52,4 x 24mm zijn. Het chassis kan nu op de gewenste breedte worden gemaakt, als 00n3-chassis zoals geleverd, of als 009-chassis zoals bij mijn T&D Vans ( zie artikel in het februari nummer ). De remschoenen ed. kunnen beter vlak voor het schilderen worden vastgelijmd. Zelf geef ik de voorkeur aan losse daken. Daarom begin ik met een “vals dak” van 1,5mm styreen en ook 52,4 x 24mm, als steun in het midden een strip van 1 x 6,3mm en erop het dak van 0,5mm styreen, dat is gebogen volgens de “flessenmethode”. Het model ziet er dan uit als op foto 4.
Tekening 5 & 6 - eerste overlay:
Tekening 7 - laaddeuren:
4. De details (de tweede laag)
Bij de zijwanden beginnen we met de deuren boven de laadklep (zie tekening 5). We gebruiken daarvoor strip van 1mm breed en 0,75mm hoog en lang 15mm (4x),14mm (4x), 8mm (4x) en 6mm (8x). Dan nog de diagonalen pasmaken en deze zijn ca. 9mm lang (4x). De volgende stap is weer even lastig, maar als de ventilatie aan de bovenkant van de deur goed is gelukt, is het hier slechts herhalen. We snijden dan van de Evergeenstrip 101 (0,25 x 0,75mm) 4x vier stukjes van 5,9mm af en lijmen die ertussen. We sluiten ze af met een stukje strip van 0,4 x 0,75mm. Voor het “aangeven” van de scharnieren gebruiken we rond styreen van 0,7mm. Stukjes van 1,5mm lijmen we naast de deuren.
Tot dusver zijn er 105 styreen onderdelen verwerkt en dan is hierbij het PD-chassis niet meegerekend.
Nu de laadklep. Daar beginnen we met de scharnierplaten (8x). Een stukje strip 0,4 x 1,5mm en 2mm lang. Hierop lijmen we ook een stukje rond 0,7mm, van 1,5mm. We lijmen dit samen met een strip van 0,4 x 1mm op de laadklep zoals op de tekening is aangegeven. De bovenzijde van de scharnierplaat wordt dan wel aangepast. Nu rest ons nog twee maal 2 stukjes van 0,4 x 1mm, lang 2,5mm, voor de vergrendeling van de laadklep. Tussen de strips op de laadklep worden balkjes aangebracht om de klep te steunen. Hiervoor gebruiken we weer strip 0,75mm breed en 1mm hoog. De bovenste zijn 7,5mm lang en de onderste 7mm.
De handgrepen, op de laaddeuren en naast de deur van de begeleider, maken we van messing rond 0,4mm. Die van de laaddeuren zijn ca. 2,5mm hart op hart en die naast de deur ca. 3mm. Deze laatste handgrepen spannen we ca.1mm in een tang en buigen dan de uiteinden haaks om.De greep kunnen we met een smal tangentje iets platter buigen. De deurkruk en de tralies voor het deurraam zijn ook van messing 0,4mm. De tralies (2 x 4) zijn 7mm lang. De handgrepen en tralies worden gezwart met Carr’s Metal Black en na het schilderen met een druppeltje superlijm vastgezet.
Voor de treeplanken gebruiken we een stukje van 0,5mm styreen, (2x) 8 x 2,2mm. Dat lijmen we op (2x) twee 9mm nietjes waar we een zijde afknippen, de overblijvende korte zijde beperken we tot 2,4mm en de langste zijde lijmen we direct achter de zijwand door een gaatje in de bodem.
Nu de kopwanden nog aanvullen met elk twee strips van 1 x 1mm, die vanaf de derde plank schuin naar boven aflopen (zie tekening 6). Wat er nu overblijft is het ijzerwerk en de boutkoppen, dat is zo bepalend voor de uitstraling van het model, dat je het bijna niet weg kan laten. Hiervoor is dus een foto van het voorbeeld en een van de T&D goederenwagens wel wenselijk.
5. Het “ijzerwerk”.
Voor het ijzerwerk gebruiken we Evergreen strip 0,25 x 0,75mm. De vier hoekverbindingen aan de bovenkant van de kopwand zijn 9mm lang, aan beide zijden van de hoek 4,5mm.De bovenste twee aan de onderzijde van de kopwand op de tekening zijn ook 9mm lang, maar de twee aan de andere kopwand zijn, aan de zijwand, 1mm korter. De onderste vier zijn eveneens 8mm, 4,5mm zoals op tekening, dan 2mm over de bufferbalk en als dat goed zit, gaan de laatste 1.5mm omgevouwen aan de achterzijde van de bufferbalk.
Nu nog de (2x) twee middelste verticalen, die voorzien we van onderaf van een stuk van 9mm lang en daarop lijmen we een stukje van 2,5mm, afgerond aan de bovenzijde, ter hoogte van de derde plank. Aan de bovenzijde zijn het (2x) vier stukjes van 3mm.
Voor het ijzerwerk op de laaddeuren (zie tekening 7), gebruiken we stukjes strip met een lengte van 15mm(4x), 14mm(4x), 3mm(4x) en nog stukjes van 2mm(12x). De horizontalen komen gelijk met de onderzijde van de 1mm brede strip van de deur, maar de vertikalen in het hart ervan.
Nu als laatste het aangeven van de boutkoppen. Dit gebeurd door met een dun draadje (rond 0,3mm) druppeltjes houtlijm aan te brengen. Als zich op de houtlijm een velletje gaat vormen, dan wordt het lastiger. Daarom dan regelmatig een druppeltje water toevoegen. Dit heb ik niet van mijzelf, volgens mij is dit afkomstig van Reinier Hendriksen.
Foto 5 - wagen in grondverf:
Foto 6 - klaar!
6. Het schilderen
Voor het schilderen heb ik een spuitbus Humbrol Acrylic Primer1 en verschillende tinten Humbrol grijs gebruikt, voor de onderkant matzwart en het deurraam bruin.
Na het schilderen lijmen we de handgrepen vast en de tralies, die met aan elke kant een druppeltje secondenlijm. Eeventueel brengen we nog een nummer aan en dan een laag Humbrol Acrylic Varnish Matt 49. Als laatste lijmen we nog een stukje transparant achter de deurramen
Als ik het goed geteld heb, zijn er nu in totaal 239 onderdelen verwerkt. Dit zonder het chassis, de remslangen en de koppelingen mee te tellen. De laatste zijn naar eigen keuze.
7. Conclusie
Men zegt niet voor niets, dat men aldoende leert. Dat is hier ook het geval. Als ik bij de eerste poging, behalve de nodige krabbels, ook foto’s had gemaakt, dan was dit verhaaltje sneller tot stand gekomen. Nu is er een nieuw model voor gebouwd. Het voordeel is wel, dat bij het weer bestuderen van de foto’s van het origineel, je altijd weer nieuwe dingen ontdekt.
En....... dat het niet uitmaakt, dat je eigenlijk (bijna) alles zelf kan bouwen. Dat het alleen een kwestie van tijd is. Veel plezier met de hobby.
Groter formaat foto's
