3 - Onderhoudsmaterieel

De onderhoudstrein bestaat uit een collectie wagens van allerlei oorsprong. Net als bij een echte spoorweg zijn de meeste modellen oeroud en het resultaat van mijn vroegste modelbouwactiviteiten. Enkele modellen zijn aan mij gegeven door vrienden. Meeatal staan deze wagens op het achterste spoor bij de werplaats, maar een paar rijden in de normale goederendienst.

Deze gecombineerde gereedschapswagen, schaftkeet en treinbegeleidingswagen is een van mijn eerste modellen uit 1968. Hij wordt nog steeds gebruikt in de werktrein en bevat stukken van een Liliput H0 bagagerijtuig en dun triplex voor de wanden van het goederengedeelte. Van dichtbij zie je de foutjes, maar het model heeft wel karakter en ik stel deze wagen dan ook niet buiten dienst. Het enige dat is veranderd zijn de draaistellen en wielen. Waar het voorbeeld vandaan komt weet ik niet, maar de wagenmeester beweert dat ik hem in Timboektoe heb gevonden.

Links is nog een oeroude werkwagen afgebeeld, de aswagen nummer 12. Dit is een oorspronkelijke Egger lage bakwagen, die op een Minitrix onderstel is gezet met verlengde koppelingen. Jaren geleden heb ik er gips in gegoten en het oppervlak afgewerkt met een of ander grijs korreling spul. De wagen pendelt tussen Rae Bridge, Inverlochan en Dunalistair om de as uit de askuilen van de locomotiefsporen op te halen. De wagen is kort geleden voorzien van beter remwerk en kettingen, en ook een beetje beter vervuild. Rechts is juist de nieuwste werkwagen te zien, de onkruidbestrijdingswagen nummer 82. Deze heeft een tank van dezelfde Mack vrachtauto waarvan de motorkap en de cabine op de 'Mier' zijn gezet, de spoorauto die bij tractie is beschreven. De kranen steken over de rand van de bufferbalk heen en zijn verbonden met één handgreep, zodat je alles open kunt zetten zonder met het spul in aanraking te komen. De tank is op een Arnold onderstel gezet en gedetailleerd en vervuild op de gebruikelijke manier. De opschriften zijn gemaakt met de computer.

Wagen 14 links in beeld is de kortste wagen van de C&DR. Dit is de mobiele teertank, compleet met kachel, kachelpijp en een emmer met kolen. Het idee kwam van de wegenbouw in nieuwbouwwijken in de jaren '60. Het model is van karton gebouwd op een Egger onderstel en is nooit veranderd sinds 1974 toen ik er op zee aan zat te prutsen. De kachelpijp is iets te dik en gemaakt van een messing ballpointvulling die in die tijd gebruikelijk waren. Rechts is de stoomkraan te zien, die ook in 1974 op zee is gebouwd en later op een beter onderstel is gezet. Het model is losjes gebaseerd op de stoommachine van de laatst stoomheistelling die ik ooit aan het werk heb gezien (in 1971). De kraanarm kan draaien en eigenlijk moeten er draaibare zijsteunen aan de kraan worden gemaakt zodat de wel erg kleine veilige werkbelasting van 1 ton wat omhoog kan… De lage bakwagen onder de kraanarm is weer gemaakt van een ingekorte lage bak van Tri-ang TT, op een Arnold onderstel.

Craig & Mertonford no. 1 is een van de originele open goederenwagens gebruikt door P.D.Hancock in de jaren '50. Jaren geleden stuurde hij me deze wagen tegelijk met één van zijn locomotieven die ik een tijdje mocht lenen. De wagen mocht ik van hem houden, evenals de draaistellen onder rijtuig nummer 108. De wagen is in de oorspronkelijke kleuren gelaten en rijdt soms met een losse lading railmateriaal en gereedschap mee in een normale goederentrein.

De sneeuwploeg is voor mij gebouwd door Mick Thornton, die tegelijkertijd een kopie bouwde voor zijn eigen Mull & Iona Railway. Een mooi gedetailleerd model gebaseerd op een normaalsporige ploeg van de North Eastern Railway. Een interessant en erg gewaardeerd presentje van Mick. De authentieke details zijn de moeite waard om naar te kijken: de klep aan de onderzijde die bedoeld is om bij de koppeling te kunnen, de traptreden op de achterkant en de twee lampen die aan een ijzeren stang hangen boven het blad van de ploeg. Dit is een goed bruikbaar hulpmiddel als er twee meter sneeuw ligt op Inverlochan Moor (zie onderaan de pagina)!

Links: de werktrein onderweg in de Glenclachan Gorge, getrokken door dieselloc 18. Rechts: nog een model van Mick, die mij goed heeft voorzien van allerlei werkwagens. Dit is de bovenleidingmontagewagen voor de Creag Dhubh Mountain Railway, gebaseerd op een soortgelijke wagen van de Snaefell Mountain Tramway op het eiland Man. Om een of andere reden moet het ding naar de wagenwerkplaats. Misschien een losse wielband?

De Garratt en Mick's sneeuwploeg aan de slag met twee meter hoge sneeuwduinen op Inverlochan Moor na uitzonderlijke sneeuwval in december 2010. Eigenlijk zat het anders, want ik heb een stuk flexibel spoor buiten in de sneeuw gelegd, de modellen er op gezet en foto's gemaakt. Het spoor zakte (voorspelbaar) een stuk weg. Maar het lijkt (is ook) net echte sneeuw…